Submission là gì trong MMA? Đây là kỹ thuật khóa đối thủ bằng cách tác động lên khớp hoặc gây nghẹt thở, buộc họ phải đầu hàng. Khi võ sĩ bị khóa không thể thoát ra, họ phải vỗ sàn đấu hoặc cơ thể đối thủ để báo hiệu đầu hàng. Các kiểu submission phổ biến gồm khóa tay, khóa chân, siết cổ – những “vũ khí” mạnh mẽ giúp kết thúc trận đấu nhanh chóng.
Mục lục
- 1 Submission Là Kỹ Thuật Gì Trong Thể Thao Đối Kháng
- 2 Những Kỹ Thuật Submission Phổ Biến Trong Võ Thuật Hiện Đại
- 3 Võ Sĩ Được Lợi Ích Gì Khi Sử Dụng Submission Trong Thi Đấu
- 4 Submission Giúp Võ Sĩ Giành Chiến Thắng Mà Không Cần Knock-out Như Thế Nào
- 5 Submission Được Ứng Dụng Ra Sao Trong Các Môn Võ Ngày Nay
- 6 Những Sai Lầm Cần Tránh Khi Luyện Tập Và Thi Đấu Submission
- 7 Cách Luyện Tập Submission Hiệu Quả Tại Nhà Hoặc Phòng Tập
Submission Là Kỹ Thuật Gì Trong Thể Thao Đối Kháng
“submission” (hay còn gọi là “đầu hàng”) trong MMA là một kỹ thuật mà võ sĩ sử dụng các đòn khóa (lock), siết cổ (choke), hoặc các kỹ thuật tương tự để khiến đối thủ không thể tiếp tục trận đấu và buộc họ phải đầu hàng (tap out). Đây là một cách để kết thúc trận đấu ngoài việc knockout hoặc technical knockout.
Nguyên lý hoạt động của Submission
Các kỹ thuật submission hoạt động dựa trên nguyên lý cơ bản: tạo áp lực lên các bộ phận nhạy cảm của cơ thể đối phương như khớp, cơ, gân hoặc đường hô hấp. Khi áp lực này đạt đến ngưỡng nguy hiểm có thể gây chấn thương, đối thủ buộc phải đầu hàng để bảo toàn sức khỏe.
Submission được chia thành hai nhóm chính:
Các kỹ thuật khóa/bẻ khớp (Joint Locks)
- Khóa cánh tay (Armbar)
- Khóa vai (Kimura, Americana)
- Khóa cổ chân (Ankle Lock)
- Khóa gối (Kneebar)
Các kỹ thuật siết (Chokes/Strangles)
- Siết cổ bằng cánh tay (Rear-Naked Choke)
- Siết tam giác (Triangle Choke)
- Siết guillotine (Guillotine Choke)
- Siết bằng ve áo (Gi Chokes) trong các môn võ sử dụng võ phục
Submission trong MMA Việt Nam
Tại Việt Nam, submission đang ngày càng phổ biến cùng với sự phát triển của MMA. Nhiều võ sĩ MMA Việt Nam đã bắt đầu kết hợp các kỹ thuật submission với nền tảng võ thuật truyền thống như Vovinam hay Vịnh Xuân Quyền.
Võ sĩ Trần Quang Lộc, một trong những gương mặt nổi bật của MMA Việt Nam, thường xuyên sử dụng các kỹ thuật submission trong các trận đấu tại ONE Championship. Các võ đường chuyên về BJJ và MMA cũng đang mọc lên ngày càng nhiều tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM, tạo điều kiện cho người Việt tiếp cận với các kỹ thuật submission hiện đại.
Những Kỹ Thuật Submission Phổ Biến Trong Võ Thuật Hiện Đại
Kỹ thuật submission đóng vai trò quan trọng trong các môn võ hiện đại, đặc biệt là trong MMA. Tại Việt Nam, cùng với sự phát triển của các giải đấu như Vietnam Warriors và ONE Championship, các võ sĩ ngày càng chú trọng vào việc thành thạo các kỹ thuật này. Dưới đây là những kỹ thuật submission phổ biến nhất được sử dụng trong võ thuật hiện đại.
Kỹ Thuật Khóa Cổ (Choke)
Các kỹ thuật khóa cổ nhắm vào việc ngăn chặn lưu thông máu đến não hoặc cản trở đường thở, buộc đối thủ phải đầu hàng nhanh chóng. Phổ biến nhất phải kể đến:
- Rear Naked Choke: Kỹ thuật được Martin Nguyễn, võ sĩ Việt kiều từng vô địch ONE Championship, thường xuyên sử dụng. Thực hiện bằng cách quàng tay quanh cổ đối thủ từ phía sau, tạo áp lực lên động mạch cảnh.
- Guillotine Choke: Khóa cổ đối phương từ phía trước, thường thực hiện khi đối thủ lao vào tấn công chân.
- Triangle Choke: Sử dụng chân để tạo hình tam giác quanh cổ đối thủ, kỹ thuật phổ biến trong BJJ và được nhiều võ sĩ MMA Việt Nam áp dụng.
Kỹ Thuật Bẻ Khớp (Joint Lock)
Các kỹ thuật này tập trung vào việc tạo lực đòn bẩy lên các khớp, đẩy chúng đến giới hạn cử động tự nhiên:
- Armbar (Khóa Tay): Kỹ thuật bẻ khuỷu tay phổ biến trong Judo và BJJ, đã được Trần Quang Lộc – võ sĩ BJJ nổi tiếng Việt Nam áp dụng hiệu quả trong nhiều giải đấu.
- Kimura: Đòn khóa vai dựa trên nguyên lý đòn bẩy, xoắn cánh tay đối phương ra sau lưng.
- Heel Hook: Kỹ thuật khóa gót chân, gây tổn thương đến đầu gối và mắt cá chân, rất nguy hiểm nhưng hiệu quả.
- Omoplata: Kỹ thuật khóa vai bằng chân, thường được sử dụng khi chuyển tiếp từ các tình huống khác.
Kỹ Thuật Khóa Chân (Leg Lock)
- Straight Ankle Lock: Khóa cổ chân đơn giản nhưng hiệu quả
- Kneebar: Tương tự như armbar nhưng áp dụng cho đầu gối
- Calf Slicer: Tạo áp lực lên cơ bắp chân, gây đau đớn dữ dội
Tại các võ đường ở Việt Nam như Saigon Sports Club hay Vietnam BJJ Academy, các kỹ thuật submission này đang được huấn luyện một cách bài bản. Các võ sĩ Việt Nam cần thực hành thường xuyên để nâng cao khả năng phòng thủ và tấn công, góp phần tạo nên hình ảnh võ sĩ toàn diện trên đấu trường quốc tế.
Võ Sĩ Được Lợi Ích Gì Khi Sử Dụng Submission Trong Thi Đấu
Trong môi trường thi đấu đối kháng hiện đại, kỹ thuật submission đem lại nhiều lợi thế vượt trội cho các võ sĩ. Đặc biệt với các đấu sĩ MMA Việt Nam đang ngày càng chú trọng phát triển kỹ năng này để cạnh tranh ở cả đấu trường trong nước và quốc tế.
Kết thúc trận đấu an toàn và hiệu quả
Submission cho phép võ sĩ giành chiến thắng mà không cần gây thương tích nặng cho đối thủ. Thay vì phải liên tục tấn công bằng đòn đấm đá để hạ knock-out, võ sĩ có thể sử dụng các kỹ thuật khóa, siết để buộc đối thủ đầu hàng. Điều này giúp giảm thiểu nguy cơ chấn thương nghiêm trọng cho cả hai bên.
Nguyễn Trần Duy Nhất – một trong những võ sĩ MMA nổi tiếng tại Việt Nam từng chia sẻ: “Khi nắm vững submission, tôi có thể tiết kiệm sức lực và kết thúc trận đấu nhanh chóng khi cơ hội xuất hiện, thay vì phải liên tục trao đổi đòn trong nhiều hiệp đấu.”
Bù đắp bất lợi về thể chất
Đối với võ sĩ Việt Nam thường có khung xương nhỏ hơn khi thi đấu quốc tế, submission trở thành công cụ đắc lực để cân bằng lại lợi thế. Khi một võ sĩ thành thạo các kỹ thuật khóa gối, siết cổ hay khóa tay, họ có thể đánh bại đối thủ to lớn hơn mình nhiều.
Tính ứng dụng cao trong nhiều tình huống
Submission mang đến tính linh hoạt trong chiến thuật thi đấu:
- Tận dụng khoảnh khắc đối thủ sơ hở
- Chuyển từ thế bất lợi thành lợi thế
- Phòng thủ hiệu quả trước đối thủ mạnh về đòn đánh
- Tạo áp lực tâm lý với đối thủ
Võ sư Đặng Hồng Sơn, huấn luyện viên BJJ tại Hà Nội nhận định: “Võ sĩ nắm vững submission sẽ luôn tự tin hơn khi vào sàn đấu. Họ biết rằng dù rơi vào bất kỳ tình huống nào vẫn có cơ hội lật ngược thế cờ bằng một đòn khóa hiệu quả.”
Submission Giúp Võ Sĩ Giành Chiến Thắng Mà Không Cần Knock-out Như Thế Nào
Trong võ thuật tổng hợp, submission mang đến chiến thắng theo cách hoàn toàn khác biệt so với knock-out. Đây là phương pháp kết thúc trận đấu an toàn hơn nhưng không kém phần hiệu quả, đặc biệt phù hợp với võ sĩ có thể trạng nhỏ hơn hoặc không có lợi thế về sức mạnh đòn đánh.
Bảo Vệ Sức Khỏe Bản Thân
Khi võ sĩ sử dụng kỹ thuật khóa, đòn bẩy hoặc siết, họ có thể buộc đối thủ phải đầu hàng mà không cần gây tổn thương nặng nề. Điều này giúp kéo dài sự nghiệp thi đấu bởi võ sĩ không phải liên tục chịu đựng những cú đấm mạnh gây chấn động não. Nhiều võ sĩ Việt Nam như Trần Quang Lộc hay Nguyễn Trần Duy Nhất đã áp dụng chiến thuật này trong các trận đấu quan trọng.
Tận Dụng Kỹ Thuật Thay Vì Sức Mạnh
Submission là minh chứng rõ ràng cho câu nói “kỹ thuật thắng sức mạnh”. Võ sĩ nhẹ cân có thể đánh bại đối thủ nặng hơn nhiều thông qua việc áp dụng đòn khóa hoặc siết chuẩn xác. Tại giải MMA Victory 8 ở Việt Nam, võ sĩ Trương Cao Minh Phát đã chiến thắng đối thủ nặng hơn gần 10kg bằng một đòn khóa tay hoàn hảo.
Tạo Bất Ngờ Và Kết Thúc Nhanh Chóng
Một ưu điểm lớn của submission là khả năng kết thúc trận đấu đột ngột. Ngay cả khi đang bị áp đảo về điểm số, võ sĩ vẫn có thể giành chiến thắng chỉ với một cơ hội thực hiện submission. Võ sĩ Nguyễn Văn Tuấn từng gây bất ngờ tại sàn đấu Rich Franklin’s ONE Warrior Series khi lật ngược tình thế bằng một đòn kimura hoàn hảo chỉ vài giây trước khi hết hiệp.
Tại Việt Nam, submission đang ngày càng được chú trọng trong đào tạo võ sĩ MMA, mang đến phương án chiến đấu hiệu quả, thông minh và bảo vệ sức khỏe lâu dài cho các võ sĩ.
Submission Được Ứng Dụng Ra Sao Trong Các Môn Võ Ngày Nay
Submission đã trở thành một phần không thể thiếu trong nhiều môn võ hiện đại, đặc biệt là các môn đấu tổng hợp. Tại Việt Nam, xu hướng áp dụng kỹ thuật này đang ngày càng phổ biến, được thể hiện qua việc ứng dụng đa dạng trong nhiều bộ môn võ thuật.
BJJ – Cái nôi của kỹ thuật Submission
Brazilian Jiu-Jitsu (BJJ) là môn võ đã phát triển và hoàn thiện các kỹ thuật submission đến mức độ tinh vi nhất. Tại Việt Nam, các câu lạc bộ BJJ như Saigon Sports Club hay Vietnam BJJ đã góp phần phổ biến môn võ này. Người học BJJ được huấn luyện chuyên sâu về các đòn khóa và siết cổ, tạo nền tảng vững chắc để áp dụng submission trong thi đấu.
MMA – Sân chơi đa dạng cho Submission
Trong MMA, submission trở thành vũ khí chiến lược giúp nhiều võ sĩ Việt Nam tạo nên thương hiệu riêng. Võ sĩ như Trần Quang Lộc hay Martin Nguyễn thường xuyên sử dụng các đòn khóa tay, khóa chân để chiến thắng trên sàn đấu chuyên nghiệp. Tại các giải đấu như ONE Championship hay MMA Series Vietnam, số lượng trận thắng bằng submission ngày càng tăng, chứng tỏ sự phát triển của kỹ thuật này.
Võ Cổ Truyền Việt Nam Kết Hợp Submission
Đáng chú ý là xu hướng kết hợp submission vào các môn võ cổ truyền Việt Nam như Vovinam hay Bình Định Gia. Nhiều võ đường hiện nay đã bổ sung các kỹ thuật khóa, quật từ Judo và BJJ vào chương trình giảng dạy, tạo nên sự kết hợp giữa truyền thống và hiện đại. Ví dụ, đòn “gạt chân khóa cổ” trong Vovinam đã được phát triển với nhiều biến thể tương tự như triangle choke trong BJJ.
Sự phát triển của submission trong các môn võ hiện đại tại Việt Nam không chỉ nâng cao tính hiệu quả trong thi đấu mà còn mở ra nhiều cơ hội cho các võ sĩ Việt trên đấu trường quốc tế, nơi kỹ năng này được đánh giá cao.
Những Sai Lầm Cần Tránh Khi Luyện Tập Và Thi Đấu Submission
Trong hành trình chinh phục kỹ thuật submission, nhiều võ sĩ thường mắc phải những sai lầm cơ bản làm giảm hiệu quả tập luyện và tăng nguy cơ chấn thương. Dưới đây là những lỗi phổ biến mà các võ sĩ Việt Nam cần tránh khi luyện tập và thi đấu submission.
Tập Trung Quá Nhiều Vào Kỹ Thuật Mà Bỏ Qua Nền Tảng
Nhiều võ sinh mới thường mắc sai lầm khi chỉ muốn học ngay các đòn submission phức tạp mà chưa xây dựng nền tảng vững chắc. Trước khi thực hiện một armbar hoàn hảo, bạn cần phải thành thạo các kỹ năng cơ bản như kiểm soát tư thế, chuyển vị, và điều hòa hơi thở. Huấn luyện viên Đoàn Bảo Châu, người tiên phong trong việc phát triển BJJ tại Việt Nam, thường nhấn mạnh: “Hãy tập trung vào nền tảng trước khi học những kỹ thuật cao cấp.”
Dùng Sức Thay Vì Kỹ Thuật
Một sai lầm phổ biến khác là sử dụng sức mạnh thay vì kỹ thuật đúng. Điều này không chỉ làm giảm hiệu quả của đòn submission mà còn dẫn đến mệt mỏi nhanh chóng trong thi đấu. Khi áp dụng một đòn guillotine choke chẳng hạn, việc sử dụng đúng góc độ và kỹ thuật quan trọng hơn rất nhiều so với việc siết mạnh cổ đối thủ.
Bỏ Qua Tín Hiệu Đầu Hàng
Trong các buổi tập sparring, nhiều võ sinh thiếu kinh nghiệm thường không nhận ra hoặc bỏ qua tín hiệu đầu hàng từ đối tác. Đây là lỗi nghiêm trọng có thể dẫn đến chấn thương không đáng có. Theo thống kê từ các phòng tập MMA tại Việt Nam, khoảng 30% chấn thương xảy ra do không dừng đòn kịp thời khi đối tác đã đầu hàng.
Phụ Thuộc Vào Một Số Kỹ Thuật Nhất Định
Nhiều võ sĩ chỉ tập trung vào những kỹ thuật submission “sở trường” mà quên đi việc phát triển một kho tàng kỹ năng đa dạng. Ví dụ, võ sĩ Thanh Lê, một trong những đại diện hàng đầu của MMA Việt Nam, cho biết anh đã gặp nhiều khó khăn trong giai đoạn đầu sự nghiệp vì chỉ dựa vào triangle choke và armbar mà bỏ qua các kỹ thuật khác.
Bỏ Qua Phòng Thủ Submission
Tập trung quá nhiều vào tấn công mà quên đi kỹ năng phòng thủ là một sai lầm nghiêm trọng khác. Kỹ năng thoát submission quan trọng không kém việc thực hiện chúng. Một võ sĩ giỏi cần biết cách nhận biết, ngăn chặn và thoát khỏi các đòn khóa trước khi chúng trở nên hiệu quả.
Cách Luyện Tập Submission Hiệu Quả Tại Nhà Hoặc Phòng Tập
Luyện tập kỹ thuật submission không nhất thiết phải luôn có mặt tại phòng tập chuyên nghiệp. Dù bạn là người mới bắt đầu hay võ sĩ có kinh nghiệm, việc rèn luyện tại nhà hoặc phòng tập có thể mang lại kết quả tuyệt vời nếu thực hiện đúng cách. Dưới đây là những phương pháp hiệu quả để phát triển kỹ năng submission của bạn.
Chuẩn Bị Không Gian Và Dụng Cụ Cần Thiết
Trước khi bắt đầu tập luyện, bạn cần chuẩn bị:
- Thảm tập dày ít nhất 3-5cm (tatami hoặc thảm puzzle)
- Một người bạn tập (training partner) nếu có thể
- Búp bê đô vật (grappling dummy) nếu tập một mình
- Quần áo tập phù hợp (gi hoặc rashguard và quần shorts)
- Video hướng dẫn từ các võ sư uy tín
Không gian tập luyện cần đủ rộng để bạn có thể thực hiện các động tác mà không va chạm vào đồ đạc xung quanh. Lý tưởng nhất là khu vực khoảng 3x3m trở lên.
Kỹ Thuật Căn Bản Nên Tập Trung
Không cần phải học quá nhiều kỹ thuật phức tạp ngay từ đầu. Hãy tập trung vào các submission cơ bản:
- Armbar cơ bản: Tập từ vị trí guard, mount và side control
- Triangle choke: Luyện cả kỹ thuật khóa và các cách vào thế
- Kimura và Americana: Tăng sức mạnh cơ vai và kỹ thuật đòn bẩy
- Guillotine choke: Tập từ vị trí đứng và guard
Trong võ thuật Việt Nam hiện đại, nhiều võ sĩ như Thanh Lê (ONE Championship) đã kết hợp võ truyền thống với các kỹ thuật submission hiện đại này để tạo nên phong cách riêng.
Phương Pháp Luyện Tập Hiệu Quả
- Drilling có chủ đích: Lặp lại một kỹ thuật 50-100 lần mỗi buổi tập
- Flow rolling: Tập đấu nhẹ nhàng, tập trung vào kỹ thuật không dùng sức mạnh
- Positional sparring: Tập từ một vị trí cụ thể, tập trung vào một kỹ thuật
- Tập với búp bê: Luyện tập các góc độ và tư thế nếu không có bạn tập
- Theo dõi video: Học từ các võ sĩ chuyên nghiệp và phân tích kỹ thuật
Đối với người mới, nên dành 70% thời gian để drilling và 30% để sparring nhẹ. Tăng dần cường độ khi đã quen với kỹ thuật cơ bản.
Lưu Ý An Toàn Khi Tập Luyện
Submission là kỹ thuật nguy hiểm nếu thực hiện không đúng cách. Cần tuân thủ:
- Luôn vỗ (tap) khi cảm thấy đau hoặc khó chịu
- Thực hiện submission từ từ, không giật mạnh
- Khởi động kỹ trước khi tập
- Tạm dừng ngay khi cảm thấy đau bất thường
- Tập với người có trình độ tương đương hoặc cao hơn
Nhiều võ đường tại Việt Nam như Liên Phong MMA và Vietnam MMA đã phát triển các chương trình luyện tập an toàn, phù hợp với người Việt, kết hợp giữa truyền thống và hiện đại để nâng cao hiệu quả luyện tập submission cho võ sinh.
Hiểu được submission là gì sẽ mở ra cánh cửa khám phá MMA đầy đủ hơn cho người hâm mộ. Submission không chỉ là kỹ thuật khóa, siết cổ buộc đối thủ phải đầu hàng, mà còn là nghệ thuật vận dụng đòn bẩy, áp lực và chiến thuật thông minh. Từ những pha guillotine choke đến armbar kinh điển, các kỹ thuật submission làm nên vẻ đẹp kỹ thuật của môn võ tổng hợp, nơi trí tuệ đôi khi chiến thắng sức mạnh thuần túy.